Upphaf handknattleiksins á Íslandi
Saga
handknattleiksins á Íslandi á sterkar rætur að rekja til Hafnarfjarðar
eins og alþjóð veit. Bærinn hefur oftlega verið nefndur
"handboltabærinn" eftir að strákarnir hans Hallsteins, "gullaldarlið
FH", fóru að láta að sér kveða um og eftir 1954. Valdimar
Sveinbjörnsson og Hallsteinn Hinriksson innleiddu handknattleik á
Íslandi, en þeir lærðu hann á Staten Gymnastik Institut í
Kaupmannahöfn. Fyrsti kappleikurinn innanhúss í handknattleik fór
einmitt fram milli drengja úr Flensborgarskólanum og Menntaskólanum í
Reykjavík. Sá leikur fór fram í gamla leikfimihúsinu við Suðurgötu í
Hafnarfirði í febrúar 1930.
1965
Mfl. karla varð Íslandsmeistari innan- og utanhúss.
1966
FH
varð Íslandsmeistari eftir harða baráttu við Fram og þurfti aukaleik
til að útkljá mótið, en FH vann 21-16. Þá vannst útimótið sömuleiðis.
1967
Í
Íslandsmótinu innanhúss gerðu FHingar ekki stóra hluti. Mfl. karla
tapaði titlinum til Fram eftir hörkukeppni og þurfti aukaleik um
titilinn sem Fram vann.
1968
Innanhússmótið
að þessu sinni varð öllum FHingum til mikilla vonbrigða þar sem mfl.
karla lenti í 3. sæti í eitt af örfáum skiptum, sem hann hefur ekki
lent í öðru af tveim efstu sætunum.
1969
FH
endurheimti Íslandsmeistaratitilinn innanhúss auk þess sem þeir sigruðu
utanhúss líka. Sigurinn innanhúss var óvenju glæsilegur þar sem aðeins
tapaðist 1 stig og hlaut FH átta stigum meir en lið nr. 2. Geir
Hallsteinsson var kjörinn íþróttamaður ársins 1968.
1970
Árangur
mfl. karla þetta árið var mjög slakur og einhver sá slakasti um langt
skeið, "aðeins" þriðja sætið í innimótinu en útimótið tapaðist í fyrsta
skipti síðan 1956.
1971
Mfl.
karla endurheimti nú báða titlana; innanhús eftir mjög eftirminnilegan
aukaúrslitaleik gegn Val sem FH vann 12-10 fyrir troðfullri
Laugardalshöllinni þar sem ríkti geysileg stemning. FH komst í 8-liða
úrslit í Evrópukeppninni þetta árið.
1972
Þetta
ár var fremur rólegt. Mfl. karla tapaði báðum mótunum, varð í öðru sæti
í þeim báðum. Á Ólympíuleikunum sem fram fóru í Munchen í Þýskalandi
átti FH sína fyrstu Þátttakendur á Ólympíuleikum en þeir voru Birgir
Finnbogason, Hjalti Einarsson, Geir Hallsteinsson og Viðar Símonarson
og auk þeirra var Einar Þ. Mathiesen í fararstjórn íslenska hópsins, en
Einar var einmitt kjörinn formaður HSÍ um haustið, fyrsti og eini
FHingurinn, sem hefur gegnt því starfi.
1973
Fremur fátt var um fína drætti í Íslandsmótinu innanhúss þar sem enginn flokkur vann meistaratitil.
1974
Ekki
voru þær glæsilegar spárnar í blöðunum um frammistöðu FH í
Íslandsmótinu í 1. deild karla, gengu sumir íþróttafréttaritarar svo
langt að spá FH falli í 2. deild, en eins og áður segir þá lék Geir
Hallsteinsson í Þýskalandi þetta keppnistímabil. En hjá FH. sannaðist
hið margkveðna að maður kemur í manns stað, því mfl. karla vann
tvöfalt, þ.e.a.s. bæði úti og inni og var innanhússsigurinn sérlega
glæsilegur bar sem titillinn var í höfn þó svo enn væru þrjár umferðir
eftir af mótinu og er það ábyggilega mörgum ógleymanlegt er sigurinn í
mótinu varð staðreynd hér í Íþróttahúsinu og sögðu blöðin að fögnuður
Hafnfirðinga hefði verið svo mikill að legið hefði við að þakið hefði
lyfst af húsinu. Þetta árið var í fyrsta skipti keppt í Bikarkeppni HSÍ
og komst FH Þar í undanúrslit. Um sumarið fór stór hópur ungra FH pilta
til Gautaborgar í Svíþjóð til keppni á PARTILLE CUP, voru þetta þrír
aldursflokkar. Léku piltarnir alls 19 leiki, sigruðu 14, gerðu eitt
jafntefli en töpuðu fjórum. Yngsti flokkurinn komst í úrslit, en vegna
misskilning mættu þeir of seint til leiks og var leikurinn flautaður af
og sigurinn dæmdur þýzku liði. Fararstjórn FH mótmælti harðlega en
Þjóðverjarnir neituðu algjörlega að leikurinn yrði leikirin og stafaði
það einungis af því að FH var með langsterkasta liðið í þessum flokki.
Þegar heim var komið lét FH útbúa gullpeninga til handa þessum ungu
FHingum sem svo slysalega urðu af þeim í Svíþjóð
1975
Eins
og áður sagði stóð FH í Evrópukeppninni fram á árið og kom það mjög
niður á leik mfl. karla í innanhússmótinu, bar sem meiðsli voru mikil,
enda náði flokkurinn ,aðeins" þriðja sæti og einnig tapaðist nú
útimótið. Hins vegar sigraði mfl. karla nú í bikarkeppni HSÍ í fyrsta
skipti. Öðru sinni varð FH. að sjá á eftir leikmönnum til Þýzkalands og
voru það að þessu sinni bræðurnir Ólafur og Gunnar Einarssynir. Fór
Gunnar til að leika með GÖPPINGEN liði því er Geir lék áður með en
Ólafur til að leika með liðinu DONSDORF. Varð þetta FH. liðinu mikil
blóðtaka, en maður kom í manns stað, eins og alltaf áður.
1976
Þrátt
fyrir að hafa misst bræðurna Ólaf og Gunnar Einarssyni til Þýzkalands
tekst mfl. karla það þrekvirki að sigra bæði í Íslandsmótinu og
Bikarkeppni HSÍ og hefur engu öðru félagi tekist það. Um haustið tók
svo FH þátt í Evrópukeppni meistaraliða og lenti í forkeppninni gegn
færeysku meisturunum frá Vestmanna og fór fyrri leikurinn fram hér í
Hafnarfirði og var það í fyrsta skipti sem Evrópuleikur fór fram hér í
bæ. FH bar sigur úr býtum, skoraði 28 mörk gegn 13, en í Færeyjum
sigraði FH með 25 mörkum gegn 20. Í næstu umferð lék FH gegn pólsku
meisturunum SLASK, sem höfðu innan sinna vébanda kempuna Klempel og í
markinu stóð núverandi þjálfari Víkings, Bodgan. Fyrri leikurinn fór
fram hér heima og tapaði FH honum 20-22 eftir jafnan og góðan leik bar
sem Klempel sýndi hvers hann er megnugur þegar hann er í stuði, en úti
tapaði FH 18-22 eftir að hafa haldið jöfnu fram í miðjan seinni
hálfleik og fyrir bæði klaufaskap og óheppni misst af því að ná
yfirhöndinni undir lok leiksins.
1977
Í
Íslandsmótinu innanhúss varð meistaraflokkurinn í þriðja sæti. Í
Bikarkeppninni sigraði mfl. karla þriðja árið í röð og þar með hinn
veglega bikar, sem Breiðholt h.f. hafði gefið til eignar.
1978
Í
fyrsta skipti í sögu 1. deildar karla og vonandi það síðasta náði nú
mfl. karla ekki einu af þremur efstu sætunum. Í utanhússmótinu komst FH
ekki í úrslit vegna óhagstæðrar markatölu og lék um þriðja sætið en
tapaði þeim leik. Mfl. lék til úrslita í Bikarkeppni HSÍ fjórða árið í
röð en tapaði þar. Annars var merkasta mál deildarinnar á bessu ári það
að gerðir voru samningar við Pólverjann Artur Zbylicki um þjálfun allra
flokka félagsins keppnistímabilið 1978-1979 og varð FH fyrsi íslenskra
félaga til að ráða erlendan handknattleiksþjálfara til starfa. Kom
Artur hingað til lands í febrúar og kynnti sér aðstæður og kynntist hér
bæði forráðamönnum og leikmönnum á öllum aldri og var bá gengið frá
samningum. Alkominn kom hann hingað svo í september og hafði þá deildin
tekið á leigu íbúð og keypt húsgögn, en Artur vann síðan í Glerborg á
daginn, en þjálfaði alla flokka deildarinnar á kvöldin.
1979
Meistaraflokkur varð í þriðja sæti í 1. deildinni og komst í undanúrslit í Bikarkeppni HSÍ.
1979-80
Geir
Hallsteninsson tók við þjálfun mfl. karla og fetaði þar í fótspor föður
síns. Mikil endurnýjun átti sér stað í liðinu og var það að langmestu
leyti skipað kornungum leikmönnum. Samt sem áður náði liðið 2. sæti í
1. deild á eftir geysisterku liði Víkinga, hlaut 18 stig af 28
mögulegum.
1980-81
Árangur
mfl. karla var frekar slakur. Liðið hafnaði í 4. sæti í Íslandsmótinu
og var leikur þess brokkgengur í meira lagi á þessu tímabili. Í
Íslandsmótinu utanhús varð mfl. FH í 2. sæti. Vegna þess að stofnað var
til nýrrar Evrópukeppni, svokallaðrar IHF-keppni fór fram sérstök
keppni um sæti í henni. Þar tóku þátt 7 lið úr 1. deild og FH vann þar
alla sína leiki og varð því fyrst íslenskra liða til að taka þátt í
þessari keppni.
1981-82
Mfl. karla varð í 2. sæti og frammistaða
hins unga liðs FH þótti góð þetta árið. Liðið hafði von um sigur fram í
síðasta leik en tapaði þá fyrir liði Víkinga sem varð Íslandsmeistari
þetta árið. Þessi árangur gaf liðinu keppnisrétt í IHF-keppninni annað
árið í röð, en FH datt út úr keppninni á móti Brixen frá Ítalíu. Í
Bikarkeppni HSÍ komst mfl. karla í úrslitaleik gegn KR en tapaði þar
naumlega. FH varð Íslandsmeistari utanhús í 19. skiptið þetta árið.
1982-83
FH varð deildarmeistari þetta árið en endaði í 3. sæti í úrslitakeppninni. Þar léku 4 efstu lið fjórfalda umferð.
1983-84
Mfl. karla náði stórglæsilegum árangri í
Íslandsmótinu. Vann fyrst deildarkeppnina með algjörum yfirburðum, vann
alla leiki sína og var 9 stigum á undan næsta liði. Í úrslitakeppninni
hélt liðið sínu striki og vann þar sennilega mesta yfirburðasigur í
Íslandsmóti sem um getur. Liðið vann 11 leiki af 12 og tapaði aðeins
síðasta leiknum í mótinu og var þá Íslandsmeistaratitillinn löngu
tryggður. Var liðið 11 stigum á undan næsta liði í úrslitakeppninni
þegar upp var staðið. FH-liðið vann 33 leiki í röð í 1.
deildarkeppninni og úrslitakeppninni þennan vetur.
1984-85
Á Íslandsmótinu van mfl. karla öruggan
sigur í deildarkeppninni, hlaut 27 stig af 28 mögulegum. Í
úrslitakeppninni varð liðið einnig sigurvegari og því Íslandsmeistari
annað árið í röð. Guðmundur Magnússon tók við þjálfun liðsins af Geir
Hallsteinssyni þetta tímabil og náði strax þessum góða árangri sem
þjálfari.
1985-86Meistaraflokkur karla varð fyrir mikilli
blóðtöku þetta ár. 7 af fastamönnum liðsins, flestir burðarásar í leik
þess, hurfu á braut og liðið var því endurnýjað með ungum leikmönnum.
Árangur liðsins var eftir því. Í 1. deild varð liðið í 5. sæti sem
þykir ekki beysið þegar FH á í hlut.
1986-87Mfl.
karla varð í 3. sæti í 1. deild eftir að hafa byrjað mótið mjög illa.
Viggó Sigurðsson tók við þjálfun FH-liðsins þetta tímabil. Í
Bikarkeppninni var Mfl. karla sleginn út í undanúrslitum.
1987-88Mfl.
karla varð í 2. sæti í 1. deild eftir að hafa leitt mótið lengst af. En
síðasti leikurinn í mótinu var gegn Val á Hlíðarenda og hann tapaðist
naumlega eftir hörkuviðureign. Þó var greinilegt eftir þetta tímabil að
FH-liðið var að jafna sig eftir að hafa misst fjölmarga af sínum
sterkustu leikmönnum 2 árum áður. Í Bikarkeppninni féll mfl. karla út í
8 liða úrslitum.
1988-89 Árangur mfl. karla
olli þó nokkrum vonbrigðum en liðið hafnaði í 4. sæti í 1. deild. Í
Bikarkeppninni komst meistaraflokkurinn í úrslit en tapaði þar fyrir
Stjörnunni. Þetta tímabil lék FH í IHF-keppninni. Í fyrstu umferð dróst
liðið á móti norska liðinu Fredensberg/Ski. Ytra tapaði FH 25-30 en
vann muninn upp hér heima í æsispennandi leik. Úrslitin urðu 30-25 og
markið sem fleytti FH-ingum áfram var skorað á lokasekúndu leiksins. Í
næstu umferð lenti FH á móti rúmenska liðinu Baia Mare. Rúmeníuförin
var bæði löng og ströng. Byrjað var á að fljúga til Vínar og þaðan var
farið með langferðabíl gegnum Ungverjaland og til Rúmeníu. Leikurinn
ytra tapaðist með átta marka mun, 31-39. En í heimaleiknum náði
FH-liðið einum af sínum bestu leikjum í Evrópukeppni og vann stórsigur,
32-19 og komst bar með áfram í keppninni. Í 8 liða úrslitum
IHF-keppninnar dróst FH gegn sovéska liðinu Krasnodar. FH tapaði fyrri
leiknum hér heima stórt, 14-24. Var þá samið við Sovétmennina um að
leika seinni leikinn hérlendis líka. Sá leikur tapaðist líka, 19-25.
1989-90Þetta
ár var að mörgu leyti viðburðaríkt fyrir okkur í handknattleiksdeild
FH. Hæst bar árangur mfl. karla sem varð Íslandsmeistari. Þorgils Óttar
Mathiesen tók við þjálfun liðsins af Viggó Sigurðssyni og gerði það að
Íslandsmeisturum á sínu fyrsta tímabili sem meistaraflokksþjálfari.
Annar stóráfangi á þessu tímabili var sá að nýtt íþróttahús á svæði FH
í Kaplakrika var tekið í notkun í mars 1990. Fyrsti leikur FH-liðsins í
húsinu var óbeinn úrslitaleikur um Íslandsmeistaratitilinn við Val. FH
sigraði í þessum vígsluleik og náði þar forskoti í 1. deild sem
Valsmönnum tókst ekki að vinna upp. Ekki þarf að fjölyrða um hvílík
lyftistöng nýja íþróttahúsið hefur verið fyrir starfsemi
handknattleiksdeildarinnar og raunar félagsins alls.
1990-91
Þetta
árið var uppskeran upp og ofan í Íslandsmótinu. Meistaraflokkurinn varð
í 4. sæti í 1. deild og þótti sá árangur ekki nógu góður. Í
Bikarkeppninni komust báðir meistaraflokkarnir í undanúrslit en féllu
þar úr keppni. Mfl. karla lék í Evrópukeppni meistararliða á þessu
tímabili. Í 1. umferð dróst FH á móti færeyska liðinu Kyndli. FH vann
báða leikina, 25-23 ytra og 37-15 heima. Í næstu umferð dróst FH á móti
tyrkneska liðinu ETI Biskuleri. Heimaleikinn vann FH 29-21 en í
Tyrklandi tapaði FH með 13 marka mun, 19-32. Þetta var að sjálfsögðu
mikið áfall fyrir félagið og ekki bætti úr skák að mikið fjárhagslegt
tap varð vegna þátttökunnar í þessari Evrópukeppninni.
1991-92Á
þessu tímibili bar hæst stórkostlegan árangur mfl. karla sem sigraði í
öllum þeim mótum sem hann tók þátt í. Í undanúrslitum var leikið við
Vestmannaeyinga og þar vann FH-liðið tvo leiki gegn einum.
Úrslitaleikirnir í keppninni voru við Selfyssinga. FH vann fyrsta
leikinn á heimavelli sinn sínum en tapaði næsta leik á Selfossi. En
næstu tveir leikir unnust og þegar FH hafði innsiglað sigur sinn á
Selfossi biðu mörg hundruð manns eftir liðinu í Kaplakrika til að fagna
sigurvegurunum. Til að kóróna glæsilegan árangur urðu drengirnir síðan
Bikarmeistarar líka eftir að hafa unnið Valsmenn örugglega í úrslitaleik
1992-93
Eftir
gott tímabil árið á undan var árangur FH í Íslandsmótinu frekar
misjafn. Mfl. karla varð í 2. sæti í deildarkeppninni. Í keppninni um
Íslandsmeistaratitilinn komst liðið í úrslitaleikina gegn Val en mátti
þar lúta í lægra haldi. Valsmenn unnu 3 leiki en FH einn. FH tók þátt í
Evrópukeppni meistaraliða og lék fyrst gegn færeysku meisturunum
Kyndli. Þar vann FH útileikinn 27-20 og heimaleikinn 25-20. Í 16 liða
úrslitunum dróst FH gegn sænska liðinu Ystad. Fóru báðir leikir liðanna
fram í Kaplakrika. Fyrri leikurinn vannst 28-26 og sá síðari 28-22. Þar
með var FH-liðið komið í 8 liða úrslit. Mótherjarnir þar voru þýsku
meistararnir Wallau-Massenheim. Fyrri leikur liðanna fór fram í
Þýskalandi og tapaðist 24-30. Þetta bil reyndist ekki unnt að brúa hér
heima því jafntefli varð í leik liðanna í Kaplakrika 19-19. Var FH bar
með úr leik að sinni. Engu að síður verður árangur FH í Evrópukeppninni
þetta árið að teljast með betra móti.
1993-94
Árangur
keppnisflokka FH var misjafn þetta tímabil en í það heila má hann
teljast góður. Hæst ber vitaskuld Bikarmeistaratitil í mfl. karla. FH
lék til úrslita við lið KA. Var öll umgjörð leiksins glæsileg og
sennilega hefur aldrei verið önnur eins stemming á bikarúrslitaleik í
handknattleik. Í 1. deildarkeppninni stóð liðið sig ekki eins vel og
leikur þess var köflóttur á tímabilinu. Liðið endaði í 5.sæti í 1.
deildinni og lék við Víkinga í 1. umferð úrslitakeppninnar. Þar tapaði
liðið tveimur leikjum á útivelli en vann heimaleik sinn og var þar með
úr leik í keppninni um Íslandsmeistaratitilinn. FH lék í Borgarkeppni
Evrópu á tímabilinu. Í fyrstu umferð keppninnar var leikið við liðið
Stavanger frá Noregi. FH tapaði útileiknum 24-27 en vann þann mun
örugglega upp í Kaplakrika með því að sigra 28-21. Í næstu umferð var
leikið við þýska liðið Essen. Fyrri leikurinn fór fram hér heima og
endaði með jafntefli, 23-23. Í Þýskalandi mátti FH-liðið sætta sig við
nauman ósigur, 20-22 og var þar með úr leik í keppninni.
Eftirfarandi eru sætin sem meistaraflokkur endaði í 1. deild. (1994 - 2006)
Tímabilið 2006 til 2007
Meistaraflokkur
karla leikur í fyrsta skipti í sögu félagsins í 2. deild. Eftir að
liðið féll niður um deild síðasta tímabil var ákveðið að byggja liðið
til framtíðar á ungum strákum. Í 2. deild leika auk FH, Afturelding,
Grótta, Haukar 2, Höttur, ÍBV, Selfoss, Valur 2, Víkingur/Fjölnir.